Μάο: Πολεμήστε το φιλελευθερισμό

Στη διάρεια της Μεγάλης Προλεταριακής Πολιτιστικής Επανάστασης (ΜΠΠΕ), οι κοκκινοφρουροί, εκτός των άλλων, διακινούσαν και συζητούσαν με τις λαϊκές μάζες «τα τρία άρθρα που διαβάζονται συνεχώς»: Να υπηρετούμε το λαό (1944), Στη μνήμη του Νόρμαν Μπετιούν (1939), Ο ανόητος γέρος που μετακίνησε τα βουνά (1945). Πρόκειται για τρία σχετικά σύντομα κείμενα του Μάο Τσετούγκ από την περίοδο του Αντιιαπωνικού Αγώνα που θεωρείται ότι συνοψίζουν με τον καλύτερο και πιο εύληπτο τρόπο το προλεταριακό επαναστατικό πνεύμα, για την υλιστική κοσμοαντίληψη, το διεθνισμό και τη στρατηγική εμπιστοσύνη στην κομμουνιστική υπόθεση και στις λαϊκές μάζες.
Με την ανάπτυξη όμως της επαναστατικής διαδικασίας, δίπλα σ’ αυτά τα κείμενα προστέθηκαν για μελέτη άλλα δύο: Για τη διόρθωση των λαθεμένων ιδεών στο κόμμα (1929) και Πολεμήστε το φιλελευθερισμό (1937). Ενώ το πρώτο ασχολείται με ζητήματα πειθαρχίας και τυχοδιωκτισμού, το τελευταίο από αυτά προσπαθεί να κωδικοποιήσει τη φύση και τα χαρακτηριστικά του φιλελευθερισμού στις εσωκομματικές σχέσεις σε αντιπαραβολή με την πρέπουσα στάση και συμπεριφορά των συνεπών κομμουνιστών. Το κείμενο αυτό έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, πρώτον αν αναλογιστούμε τη διαλεκτική σχέση ανάμεσα στα συνθήματα «βομβαρδίστε τα επιτελεία» και «πολεμήστε το φιλελευθερισμό» που προσπάθησαν να υλοποιήσουν οι Κινέζοι κομμουνιστές στη διάρκεια της ΜΠΠΕ, και δεύτερον την επικαιρότητα και τη φρεσκάδα που αναδύει σήμερα σε συνθήκες όπου η αναγκαιότητα για την ανασύνθεση του κομμουνιστικού κινήματος προβάλει επιτακτική λόγω της πολύπλευρης κοινωνικής κρίσης που διανύουμε.
Παρακάτω παρατίθεται το κείμενο σε νέα μετάφραση από τα αγγλικά.
Μανόλης Αρκολάκης από την ιστοσελίδα του "Εκτός των Τειχών".

Πολεμήστε το φιλελευθερισμό

[7 Σεπτεμβρίου 1937]

Μάο Τσετούγκ, Εκλεκτά Έργα, τ. 2

Υποστηρίζουμε την ενεργή ιδεολογική πάλη επειδή είναι το όπλο για να εξασφαλιστεί η ενότητα μέσα στο κόμμα και στις επαναστατικές οργανώσεις προς το συμφέρον του αγώνα μας. Κάθε κομμουνιστής και επαναστάτης θα πρέπει να χρησιμοποιήσει αυτό το όπλο.
Ο φιλελευθερισμός όμως αρνείται την ιδεολογική πάλη και υποστηρίζει την χωρίς αρχές ειρήνη, έτσι επιτρέπει την εμφάνιση μιας παρακμιακής φιλισταϊκής άποψης και επιφέρει τον πολιτικό εκφυλισμό σε ορισμένες ομάδες και άτομα στο κόμμα και στις επαναστατικές οργανώσεις.
Ο φιλελευθερισμός εκδηλώνεται ποικιλόμορφα:

1. Όταν αφήνουμε τα πράγματα να διολισθήσουν στο όνομα της ειρήνης και της φιλίας, ενώ ένα άτομο διαπράττει ξεκάθαρα λάθος και σταματάμε τη συγκροτημένη επιχειρηματολογία επειδή πρόκειται για παλιό συνεργάτη, πατριώτη, συμμαθητή, στενό αγαπητό φίλο, παλιό συνάδελφο ή παλιό υφιστάμενο. Ή αγγίζουμε απαλά τα ζητήματα αντί να προχωρήσει η εμβάθυνση ώστε να διατηρηθούν οι καλές σχέσεις. Αποτέλεσμα είναι να ζημιωθούν και η οργάνωση και το άτομο.

2. Όταν εντρυφούμε σε ανεύθυνη ιδιωτική κριτική αντί να θέτουμε δυναμικά τις προτάσεις στην οργάνωση. Όταν δεν λέμε τίποτα κατά πρόσωπο στους άλλους αλλά κουτσομπολεύουμε πίσω από την πλάτη τους, ή όταν δεν λέμε τίποτα στις συνεδριάσεις αλλά κουτσομπολεύουμε μετά από αυτές. Όταν δεν σεβόμαστε καθόλου τις αρχές της συλλογικής ζωής αλλά ακολουθούμε τις ατομικές μας παρορμήσεις.

3. Όταν αφήνουμε τα πράγματα όπως είναι, εάν δεν επηρεάζουν κάποιον προσωπικά· όταν λέμε όσον το δυνατόν λιγότερα παρ' ότι γνωρίζουμε πολύ καλά το σωστό ή το λάθος, μένοντας σε γενικές γραμμές φρόνιμοι και ασφαλείς μόνο και μόνο για να αποφευχθεί οποιαδήποτε κατηγορία.

4. Όταν προκρίνουμε την προσωπική γνώμη αντί για την υπακοή στις εντολές. Όταν απαιτούμε ειδική μεταχείριση από την οργάνωση ενώ απορρίπτεται η πειθαρχία σ' αυτήν.

5. Όταν εντρυφούμε σε προσωπικές επιθέσεις, επιδιώκοντας καυγάδες, εκφράζοντας προσωπικό φθόνο ή ζητώντας αντεκδίκηση αντί να ξεκινήσει επιχειρηματολογία και πάλη ενάντια σε λαθεμένες απόψεις με σκοπό την ενότητα ή την πρόοδο ή την κατάλληλη επίτευξη της δουλειάς.

6. Όταν ακούμε λαθεμένες απόψεις χωρίς να τις αντικρούομαι κι ακόμη όταν ακούμε αντεπαναστατικά σχόλια χωρίς να τα αναφέρουμε, αλλά αντιθέτως τα αντιμετωπίζουμε ήρεμα λες και δεν συμβαίνει τίποτα.

7. Όταν είμαστε μέσα στις μάζες και αποτυγχάνουμε να διεξάγουμε ζύμωση και προπαγάνδα ή να μιλήσουμε σε συναντήσεις ή να διεξάγουμε έρευνες και αναζητήσεις μέσα σ' αυτές, και αντιθέτως είμαστε αδιάφοροι προς αυτές και δεν δείχνουμε ότι μας απασχολεί η καλυτέρευση της ζωής τους, ξεχνώντας πώς είναι ένας κομμουνιστής και συμπεριφερόμενοι όπως ένας συνηθισμένος μη κομμουνιστής.

8. Όταν βλέπουμε κάποιον να βλάπτει τα συμφέροντα των μαζών και δεν νιώθουμε αγανάκτηση ή δεν προσπαθούμε να τον αποτρέψουμε, ή να τον σταματήσουμε ή να αντιπαρατεθούμε μαζί του, αλλά τον αφήνουμε να συνεχίζει.

9. Όταν δουλεύουμε με μισή καρδιά χωρίς πλάνο και κατεύθυνση· όταν δουλεύουμε απρόθυμα και συγκεχυμένα, «με τη δύναμη της συνήθειας».

10. Όταν θεωρούμε για τον εαυτό μας ότι πρόσφερε μεγάλη υπηρεσία στην επανάσταση, περηφανευόμαστε ότι είμαστε βετεράνοι, περιφρονώντας δευτερεύουσες εντολές ενώ αντιμετωπίζουμε εντελώς ανισόμετρα τα κύρια καθήκοντα, λειτουργώντας ακατάστατα στη δουλειά και παραμελώντας τη μελέτη.

11. Όταν έχουμε επίγνωση των λαθών μας, αλλά δεν προσπαθούμε να τα διορθώσουμε, κρατώντας απέναντι στον εαυτό μας φιλελεύθερη στάση.

Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε περισσότερες, αλλά αυτές οι έντεκα είναι οι κύριες μορφές. Όλες αποτελούν έκφραση του φιλελευθερισμού.
Ο φιλελευθερισμός είναι τρομερά επιζήμιος για την επαναστατική συλλογικότητα. Πρόκειται για διάβρωση που κατατρώει την ενότητα, υποσκάπτει τη συνοχή, προκαλεί απάθεια και δημιουργεί έριδες. Απογυμνώνει τις επαναστατικές γραμμές από την οργανωτική συνοχή και την αυστηρή πειθαρχία, αποτρέπει τη μεταφορά της πολιτικής γραμμής και αποξενώνει τις οργανώσεις του κόμματος από τις μάζες που καθοδηγεί. Πρόκειται για πολύ κακή τάση.
Ο φιλελευθερισμός προέρχεται από το μικροαστικό εγωισμό, προτάσσει τα ατομικά συμφέροντα πριν από τα συμφέροντα της επανάστασης και προκαλεί τον ιδεολογικό, πολιτικό και οργανωτικό φιλελευθερισμό.
Οι άνθρωποι που είναι φιλελεύθεροι κοιτάζουν τις αρχές του μαρξισμού σαν αφηρημένο δόγμα. Αποδέχονται το μαρξισμό αλλά δεν είναι προετοιμασμένοι να τον εφαρμόσουν ή να τον εφαρμόσουν στο σύνολό του. Δεν είναι προετοιμασμένοι να αντικαταστήσουν το φιλελευθερισμό τους με το μαρξισμό. Αυτοί οι άνθρωποι έχουν το μαρξισμό τους αλλά έχουν και το φιλελευθερισμό τους - μιλάνε για μαρξισμό και εφαρμόζουν το φιλελευθερισμό. Εφαρμόζουν το μαρξισμό στους άλλους αλλά το φιλελευθερισμό στους εαυτούς τους. Διατηρούν δύο αγαθά σε απόθεμα και χρησιμοποιούν ανάλογα το καθένα. Έτσι δουλεύει το μυαλό ορισμένων.
Ο φιλελευθερισμός είναι εκδήλωση του οπορτουνισμού και έρχεται σε θεμελιώδη σύγκρουση με το μαρξισμό. Είναι αρνητικός και αντικειμενικά έχει ως αποτέλεσμα τη βοήθεια του εχθρού. Γι’ αυτό ο εχθρός καλωσορίζει τη διατήρησή του στο εσωτερικό μας. Επειδή έχει τέτοια φύση δεν πρέπει να υπάρχει χώρος γι’ αυτόν στις γραμμές της επανάστασης.
Πρέπει να χρησιμοποιούμε το θετικό πνεύμα του μαρξισμού για να υπερβούμε το αρνητικό πνεύμα του φιλελευθερισμού. Ο κομμουνιστής πρέπει να δείχνει ευρύτητα σκέψης, σταθερός και δραστήριος, κοιτάζοντας τα ενδιαφέροντα της επανάστασης όπως την ίδια τη ζωή του και να υποτάσσει τα προσωπικά συμφέροντα σ’ αυτά της επανάστασης. Πάντοτε και παντού πρέπει να προσκολλάται στην αρχή και να διεξάγει ακούραστη πάλη ενάντια στις λαθεμένες ιδέες και δράσεις έτσι ώστε να συσφίγγει τη συλλογική ζωή του κόμματος και να ενδυναμώνει τους δεσμούς ανάμεσα στο κόμμα και τις μάζες. Να τον απασχολεί περισσότερο το κόμμα και οι μάζες παρά κάθε ξεχωριστό άτομο και να ενδιαφέρεται περισσότερο για τους άλλους παρά για τον εαυτό του. Μόνο έτσι μπορεί κάποιος να θεωρηθεί κομμουνιστής.
Όλοι οι συνεπείς, ειλικρινείς, δραστήριοι και σταθεροί κομμουνιστές πρέπει να ενωθούν ενάντια στις φιλελεύθερες τάσεις που επιδεικνύουν συγκεκριμένα άτομα ανάμεσά μας και να τους βάλουν στο σωστό δρόμο. Αυτό είναι ένα από τα καθήκοντα του ιδεολογικού μας μετώπου.